Hội cốm của người Tày

Vị trí: huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.
Tại nhà và khuôn viên của trưởng bản, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.
Hội Cốm của người Tày chính là Tết Cốm mừng trăng, mừng mùa cơm mới Tháng Mười để dẫn tới cái Tết Âm lịch hàng năm.
Hàng năm cứ vào Rằm Tháng Chín Âm lịch, khi ruộng lúa nếp đã hoe đầu, người Tày thường mở hội Cốm. Nếu Hà Nội với Tết Cốm làng Vòng vào những ngày đầu Thu thì Tết Cốm người Tày muộn hơn, người ta gọi đó là lễ hội đón trăng, hội "Hai". Cho nên hội Cốm chính là Tết Cốm mừng trăng, mừng mùa cơm mới Tháng Mười để dẫn tới cái Tết Âm lịch hàng năm.
Đó là những ngày được nhàn hạ vui chơi của trai gái bản sau trọn một năm nắng mưa trên đồng. Chuẩn bị cho hội Cốm, người ta cho dựng một sạp mới ở đầu hồi nhà, giữ cho sạch sẽ vì đó là nơi sẽ mời nàng Trăng xuống chơi. Ngày ấy trai gái hẹn nhau từ rất sớm, tốp con trai thì đi đào đắp lò, đốt lò nướng Cốm, nhóm con gái thì đi chọn ruộng lúa nếp đã vào chắc hạt nhưng vẫn còn mấm sữa, chọn lấy từng bông, rồi bó thành cum.
Lò nướng nhiều hay ít là tùy thuộc vào số người tham gia hội. Thường là năm bảy lò chạy dọc theo bên suối. Các cô gái đem cum lúa về sắp hàng bên suối, dỡ ra rồi nhặt rửa từng bông một. Bông lúa được khỏa trong nước mát sạch bong đem đến xếp bên lò. Lúc này các lò đã đượm than hồng, vỉ liếp đan bằng tre tươi được đặt lên miệng lò, các cô gái xúm quanh đặt mỗi lần năm bông lên vỉ rồi luôn tay lật đi lật lại sao cho hạt nếp chín đều.
Khi các cum lúa đã nướng hết cho ngay vào loỏng. Loỏng là một máng gỗ dài giống như chiếc thuyền độc mộc nhỏ được đục từ thân gỗ. Trai gái sắp hàng hai bên loỏng cùng nhau giã cốm. Hạt nếp được choỏng rời ra, tróc dần vỏ trấu, màu cốm xanh lộ dần thì cũng là lúc cháy loỏng, tức là dùng chày gỗ gõ vào thành loỏng, dồn cốm đã giã xong, bốc ra nia để thay mẻ khác.

 

Khách Sạn Sapa Cozy 31 Thạch Sơn, SaPa là một trong những khách sạn sapa phù hợp cho bạn nghỉ ngơi.

 

Khách Sạn SaPa Cozy nằm tại trung tâm thị trấn SaPa (cách bưu điện SaPa 40m, cách bến xe SaPa 60m, cách nhà thờ SaPa 90m). Xung quanh khách sạn là nhà thờ đá, bưu điện, chợ SaPa và núi Hàm Rồng. Khách sạn có tầm nhìn tuyệt đẹp ra quang cảnh đồi núi đặc biệt là đỉnh Fansipan thuộc dãy núi Hoàng Liên Sơn.

Các phòng tại Khách Sạn SaPa Cozy đều có truyền hình vệ tinh, Wifi, máy pha trà/cà phê, nước đóng chai miễn phí, minibar. Hầu hết các phòng đều có ban công.

Khách Sạn SaPa Cozy cung cấp dịch vụ sắp xếp tour, đổi ngoại tệ, cho thuê xe hơi, xe máy và giặt là. Dịch vụ đón khách tại ga tàu hỏa Lào Cai cũng được cung cấp.

Từ Khách Sạn SaPa Cozy quý khách rất thuận lợi để đến tham quan các địa điểm du lịch nổi tiếng của SaPa như: Thác Bạc, Thác Tình Yêu, Làng Cát Cát, Lao Chải, Tả Van và núi Hàm Rồng

Hội đình của người Tày là điểm đến tiếp theo

Làng Già, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.

Thời gian: 6/1 âm lịch.
Địa điểm: Làng Già, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.
Đối tượng suy tôn: Thần núi
Đặc điểm: Cúng sơn thần, dâng lợn đen, tung còn và hát giao duyên.
Lễ hội rước Đất, rước Nước của người Tày - Bắc Hà diễn ra vào ngày rằm tháng giêng hàng năm  để cầu xin Mẹ Đất, Mẹ Nước phù hộ cho đất luôn màu mỡ, cầu cho nguồn nước không bao giờ cạn, giúp dân bản có cuộc sống no đủ quanh năm.  Từ sáng sớm, dân làng đã cử một đoàn người gồm: thầy cúng, đội trống, chiêng,  khèn và các cô, các chị (là những người chăm chỉ làm ăn, có cuộc sống gia đình yên bình khoẻ mạnh)… đi lên ngọn núi Pản Phố - nơi có nguồn nước trong nhất bản - rước hồn Đất, hồn Nước về dự hội.

Đặc sản cá hồi Sa Pa

Nếu như trước đây, khách du lịch đến Sa Pa đã quen thuộc với các địa danh nổi tiếng như: Khu du lịch Hàm Rồng thị trấn Sa Pa, khu trạm khắc đá cổ Hầu Thào, hay những địa danh đã đi vào thơ ca như Thác bạc, Cầu Mây, các làng văn hóa, làng nghề, thưởng thức hóa trái mang hương vị xứ ôn đới cận nhiệt đới như đào, lê, táo, mận ngất ngây lòng người v.v…

Nay đến với Sa Pa, du khách đã có thêm một sản phẩm du lịch đặc trưng khác mang hương vị riêng, đó là cá hồi và thăm quan địa danh nuôi cá hồi lớn nhất tại miền Bắc Việt Nam.

Trên cùng hành trình tham quan Thác Bạc hay mạo hiểm với cuộc leo núi, chinh phục đỉnh Phansipan hùng vỹ, ngay dưới chân “nóc nhà Đông Dương” này là mái nhà lý tưởng của những chú cá hồi vân nổi tiếng trời Âu. Nơi đây, vào những ngày đầu năm 2005, Trung tâm Nghiên cứu Nước lạnh Sa Pa được thành lập (thuộc Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I - Bộ Thủy sản) với hoạt động chính là nghiên cứu việc sinh sản và phát triển của cá hồi vân - một trong nhiều họ thuộc loại cá hồi. Sau hơn một năm nghiên cứu và nuôi thử nghiệm, mùa xuân năm 2006 lứa cá đầu tiên nhập từ Phần Lan về nuôi thử nghiệm đã thành công, mang thứ thực phẩm thượng hạng từ xứ Âu Châu cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng của thị trường Việt Nam, đồng thời tạo cho Sa Pa một điểm tham quan mới, hấp dẫn với những du khách muốn khám phá, tìm hiểu về loài cá này, cũng như ứng nhu cầu thưởng thức hương vị độc đáo của các món ăn được chế biến từ cá hồi. Hiện nay, trong các nhà hàng, khách sạn nổi tiếng ở Sa Pa như Victoria, Châu Long, Bamboo v.v…và nhiều khách sạn, nhà hàng lớn tại Hà Nội, cá hồi vân đã có trong thực đơn và nhanh chóng trở thành một món ẩm thực hấp dẫn với nhiều đối tượng khách du lịch trong và ngoài nước. Với các món ẩm thực đa dạng được chế biến từ cá hồi như: gỏi, lẩu, cháo, trứng cá hấp, cá hun khói, salad rau xanh ăn kèm cá hồi tẩm sốt cam và tiêu xanh, cá hồi nhồi dưa chuột v.v…đã mang đến cho du khách hương vị hấp dẫn khó quên của món ẩm thực có một không hai tại Sa Pa. Bên cạnh đó, theo nhận xét của nhiều đầu bếp nổi tiếng tại các nhà hàng Sa Pa và Hà Nội thì chất lượng và màu sắc của cá hồi Sa Pa không thua kém so với bất cứ loại cá hồi nào được nhập khẩu và đang sử dụng tại Việt Nam.

Theo anh Chu Quang Kiệm, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Nghiên cứu Nước lạnh Sa Pa cho biết, hiện nay Trung tâm có 3 khu riêng biệt, mỗi khu nuôi một thế hệ cá hồi khác nhau: Khu 1 là nơi ươm và ấp trứng với 12 bể con (dung tích trung bình mỗi bể là 2,5m3/bể) và 2 bể to mỗi bể có dung tích 60m3. Sau khi cá hồi đã đủ tuổi được chuyển sang nuôi ở khu 2, đây là khu nuôi cá ở tuổi trưởng thành. Khu 2 gồm 3 bể, mỗi bể có dung tích 60m3. Khu 3 là nơi nuôi cá hồi đã trưởng thành và chuẩn bị xuất chuồng, khu 3 gồm 5 bể với dung tích 250m3/ 1bể. Ngoài ra còn có 3 khu chuyên làm các thí nghiệm sinh học như: khu làm sinh sản, khu nuôi v.v…do đó, nếu muốn thăm quan toàn bộ quy mô và tìm hiểu một số đặc tính sinh sản, phát triển của cá hồi, các công đoạn chăm sóc cá hồi và tự mình lựa chọn một chú cá để thưởng thức hương vị thì du khách phải dành cả nửa ngày, thậm chí cả ngày mới có thể tìm hiểu được hết về nơi này. Hiện nay, “ngôi nhà” của cá hồi vân tại chân đỉnh Phansipan đã thu hút rất nhiều đối tượng khách du lịch đến thăm quan và thưởng thức. Cũng theo anh Kiệm, trung bình mỗi ngày Trung tâm đón từ 15 - 20 lượt khách, riêng ngày thứ 7 và chủ nhật lượng khách đến thăm quan và thưởng thức diễn ra cả ngày.

Du khách đến đây sẽ không dấu được sự ngỡ ngàng và thích thú trước những con cá hồi, sự hiếu kỳ và thích khám phá của du khách đã được đáp ứng. Đặc biệt với những du khách nước ngoài, nếu cảnh quan thiên nhiên và văn hóa các dân tộc bản địa luôn mang đến cho họ nhiều điều thú vị thì với cá hồi, sự ngạc nhiên và thích thú còn ý nghĩa hơn thế. Họ không thể tưởng tượng ra được giữa đất nước Việt Nam với đặc trưng khí hậu nhiệt đới gió mùa lại có thể tận mắt thưởng ngoạn và thưởng thức món ăn độc đáo của loài cá da trơn chỉ sống ở các nước ôn đới và hàn đới. Với nhiều món ăn hấp dẫn được chế biến từ cá hồi, du khách đến đây có thể vừa thăm quan, vừa tự tay lựa chọn một chú cá ưng ý để thưởng thức, và hương vị cá ở đây chẳng khi nào không tươi nguyên.

Bên cạnh cá hồi, giờ đây đến với Sa Pa du khách còn có cơ hội mục sở thị cá tầm Trung Quốc, một loại cá mới có giá trị kinh tế rất cao (khoảng 800.000đ/ 1kg). Với 26 con cá tầm trưởng thành được nhập từ Nga, trong đó có một số con đang trong thời kỳ chuẩn bị sinh sản, mỗi con có cân nặng trên 20 kg. Dự án Hứa hẹn sẽ thu được nhiều thành công, Sa Pa đang được kỳ vọng không chỉ là ngôi nhà lý tưởng của riêng cá hồi vân và trong tương lai không xa cá tầm sẽ là một sản phẩm mới riêng có ở Sa Pa, đáp ứng nhu cầu chiêm ngưỡng, thưởng thức của du khách gần xa.

Cùng với các giá trị độc đáo về thiên nhiên và văn hóa các dân tộc thiểu số, cá hồi đã có sức thu hút mạnh mẽ với đông đảo khách du lịch mỗi dịp đặt chân đến Sa Pa. Đây là hương vị mới của Sa Pa dành cho bất cứ ai yêu mến và gắn bó với mảnh đất và con người nơi đây.