Làng gốm Thanh Hà: Nét cổ truyền bên bờ sông Thu Bồ

Đến thăm làng gốm Thanh Hà trong cái nắng hanh hao đầu đông đang vương mình trên những tán lá đa đầu làng, con đường lát gạch dưới chân như toả ra khắp mọi ngõ ngách, phía xa, cột khói nhỏ len lỏi bốc lên từ một lò nung như tín hiệu đón chào mẻ gốm mới.

Làng gốm Thanh Hà: Nét cổ truyền bên bờ sông Thu Bồ

Làng gốm Thanh Hà nằm ngay bên bờ sông Thu Bồn, thuộc địa bàn xã Cẩm Hà - thị xã Hội An, cách khu phố cổ khoảng 2km về hướng Tây. Làng có nguồn gốc từ Thanh Hoá, được hình thành từ cuối thế kỷ XV và phát triển mạnh cùng với cảng thị Hội An trong các thế kỷ kế tiếp. Gốm Thanh Hà nổi tiếng được làm từ nguồn nguyên liệu chính là đất sét bởi những bàn tay điêu luyện của nghệ nhân và kỹ thuật truyền thống của làng nghề. Đến nay, tất cả sản phẩm gốm đều được làm bằng thủ công, nung bằng phương pháp thủ công.

 Đất sét được chở bằng ghe từ Cầu Đan (Thăng Bình) tới, vừa để làm ngói, vừa để làm gốm. Thanh Hà vốn nổi tiếng là nơi sản xuất và cung cấp gạch, ngói lợp cho các ngôi nhà cổ ở Hội An - Di sản Văn hoá thế giới. Nhưng bây giờ, trải qua bao thăng trầm của thời gian, làng gốm dần dần mai một; cả làng chỉ còn có 6 hộ gia đình làm nghề truyền thống, những mặt hàng chủ lực sản phẩm gốm cũng bớt đi nhiều, phần lớn người dân quay sang làm ngói âm dương bán cho các nhà dân ở khu phố cổ hay các hộ xây nhà dùng ngói trang trí. Ngoài ra, một số khách sạn đặt mẫu trang trí nội thất cũng đã tìm đến làng nghề để đặt những mặt hàng gốm riêng biệt cho khách sạn của mình. 

Để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng, gần đây các hộ dân làng gốm Thanh Hà đã đa dạng hoá các mẫu sản phẩm, sáng tạo thêm nhiều kiểu dáng nhằm tăng thêm sự lựa chọn cho khách hàng. Gần đây, mẫu gốm đèn lồng đất sét của làng đang được khách hàng ưa chuộng và phổ biến khắp thị xã Hội An.

 Theo định hướng phát triển du lịch sinh thái của thị xã, gần đây các tour du lịch có mở thêm dịch vụ thăm làng nghề và tự làm sản phẩm thủ công. Du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến thăm làng gốm có thể tham gia các công đoạn của việc làm gốm, từ nhào nặn đất sét, tạo mẫu sản phẩm … do chính tay mình làm ra. Đây cũng là một yếu tố hấp dẫn thu hút khách du lịch, góp phần tạo nên những ấn tượng thẩm mỹ về một nền văn hoá độc đáo trên đất nước Việt Nam…