Bản Cát Cát hay thôn Cát Cát là một làng dân tộc Mông nằm cách thị trấn Sa Pa (tỉnh Lào Cai, Việt Nam) 2 km. Đây là điểm tham quan hấp dẫn của du lịch Sa Pa nói riêng và Lào Cai nói chung. Làng Cát Cát được hình thành từ giữa thế kỷ 19 do một bộ phận dân tộc ít người quần tụ theo phương pháp mật tập (dựa vào sườn núi và quây quần bên nhau, các nóc nhà cách nhau chừng vài chục mét và sinh sống, trồng trọt canh tác ngay trên những sườn đồi quần cư). Gần nơi quần cư, họ còn trồng lúa, ngô trên các nương bậc thang hoàn toàn theo phương pháp thủ công. Họ biết trồng trọt, chăn nuôi, và bảo lưu khá tốt nhiều nghề thủ công truyền thống như trồng bông, lanh và dệt vải. Nơi đây xứng đáng được xem là điểm du lịch văn hóa vừa là du lịch sinh thái lý thú dành cho du khách và là điểm du lịch văn hóa cộng đồng vệ tinh của Sa Pa.

Đến với Sapa bạn có thể chọn nhiều khách sạn phù hợp với mình . KS Cao nguyên -Phố Cầu Mây,phòng đẹp mà rẻ .Lần trước bọn tớ cũng ở đây,tại gần quán ăn Anh Đào .Ăn ở Anh đào ngon .THuê xe máy của mấy anh xe ôm ngay cửa Ks (Ko biết có ưu đãi gì ko nhưng giá thuê rẻ lắm:30.000đ).Xuân Ngần - phố Xuân Viên - ĐT : 020 871 704 - 0912578325 . Giá : 80-100K/ph , 2 giường rộng rãi . Đến SP gọi điện là chủ nhà ra đón . Khách sạn hàm rồng ở ngay chân núi Hàm rồng, KS xây theo kiểu từng lo biệt thự biệt lập theo kiến trúc Pháp cổ có vườn cây khá đẹp. ĐT: 020871251- fax 020871303.

Bên cạnh đó bạn có thể chọn những khách sạn tại Sapa như: Khách sạn Mường Thanh Sapa, Khách sạn Sapa Green, Khách sạn Hoàng Hà Sapa....

Sapa ngày nay đã được quy hoạch để đón khách du lịch như: bản Cát Cát, Tả Phìn, Lao Chải, Tả Van… Theo đó, những khu chợ, làng bản ở Sa Pa giờ đây ngày càng tấp nập và náo nhiệt  không còn là của riêng người Mông, người Dao như trước đây nữa mà là điểm đến của hầu hết khách du lịch khi đến Sa Pa.
Bản Cát Cát

Vẻ thanh bình ở bản Cát Cát

Chúng tôi có mặt ở Sa Pa vào một ngày thời tiết mát dịu và hơi se lạnh,  Cát Cát là bản của người dân tộc Mông (còn gọi là người Mèo, người H’Mông) sinh sống. Ở bản Cát Cát có một thác nước rất đẹp mà gọi theo tiếng Pháp là: CatScat. Do đó, từ đầu thế kỷ XX, người Pháp đã phát hiện và chọn nơi đây làm khu nghỉ dưỡng cho các quan chức. Cũng từ đó, bản của người dân tộc Mông nằm bên dòng thác có tên là bản Cát Cát cho đến ngày nay.

Lễ hội của người Mông ở bản Cát Cát

Người Mông ở bản Cát Cát sinh sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa trên các ruộng bậc thang, các nghề truyền thống như dệt vải, chạm trổ bạc và rèn nông cụ. Hiện nay, do du lịch phát triển, một bộ phận người Mông ở Cát Cát đã chuyển hẳn sang kiếm sống bằng dịch vụ du lịch. Nhiều người – đa số là người trẻ biết nói cả tiếng Anh, tiếng Pháp và đi làm hướng dẫn viên du lịch. Những người lớn tuổi thì làm nương, làm rẫy, làm nghề truyền thống. Tham quan một vòng bản Cát Cát, du khách sẽ hài lòng với những nét hoang sơ, truyền thống của người dân tộc, xen lẫn cái hiện đại, tấp nập của một thôn bản ngày càng phát triển.
Chiều ở Tả Van

Cầu treo vào bản Tả Van

Các xã Tả Van, Hầu Thào, Sử Pán (huyệnSaPa) nằm trong thung lũng Mường Hoa nơi có hai bãi đá cổ nổi tiếng và con sông Mường Hoa chảy qua. Riêng xã Tả Van có cầu Mây bắc qua sông Mường Hoa. Vào những buổi sáng sớm, mây còn đọng lại trên sông làm cho chiếc cầu trở nên đẹp huyền ảo, bềnh bồng trong mây trắng. Cái tên cầu Mây cũng xuất phát từ đó. Hiện nay, xã Tả Van được quy hoạch thành làng du lịch mang đậm nét sinh hoạt truyền thống của người Giáy, Mông, Dao. Từ trung tâm thị trấnSaPa, chúng tôi đi bằng xe máy về Tả Van qua hơn 17km đường triền núi quanh co, khúc khuỷu. Tất cả đẹp hoàn hảo như một bức tranh vẽ làm say đắm lòng người.

Các cô gái dân tộc Giáy nhảy múa trong lễ hội truyền thống

Vòng qua hơn 3km đường mòn, đầy sỏi đá gập ghềnh, chúng tôi mới xuống được suối Mường Hoa và đi qua cầu Mây để sang một thác nước tuyệt đẹp. Anh Lò Sử Mẩy cho chúng tôi biết khách du lịch có thể ngủ lại ở Tả Van trong những ngôi nhà của người dân làm dịch vụ du lịch

Mà lúa chín trên thung lũng Tả Van

Đi chợ Sa Pa

Cảnh mua bán nhộn nhịp ở chợ Sapa

Chợ Sa Pa nằm ở ngay trung tâm thị trấnSaPa, là nơi mua bán trao đổi hàng hóa của người dân trong vùng, nhưng được xem là chợ của người dân tộc Mông, người Dao. Chợ thường họp vào thứ bảy, chủ nhật hàng tuần. Theo người dân bản địa, cuối tuần là những ngày mà vợ chồng, con trai, con gái người Mông, người Dao dắt nhau xuống chợ để vui chơi, uống rượu, ca hát, hẹn hò. Những sản vật mà họ thường mang xuống chợSaPađể bán lấy tiền là măng tươi, rau cải (loại rau đặc sản thường được gọi là cải Mèo), có người thì mang theo những con lợn con cắp ở nách, hay mấy con gà do họ nuôi được. Cũng chính từ những sản vật của người dân tộc mang xuống chợ đã trở thành những món ăn đặc sản trong nhà hàng của khách dưới xuôi như: thịt lợn bản, lợn cắp nách, gà bản…Cho cung la noi hen ho nen con goi la cho tinh

Đồ thổ cẩm – nét đặc trưng trong mỗi phiên chợ ở Sapa

, người Mông còn mang xuống chợ những món hàng thổ cẩm, vòng bạc, dao, nông cụ là những vật dụng có tính đặc trưng của dân tộc mình. Còn người Dao thì mang xuống chợ những loại lá thuốc để tắm, xông hơi, chữa bệnh, số tiền thu được những người dân tộc sẽ mua đồ dùng trong gia đình như mắm, muối, đồ dùng sinh hoạt… và đặc biệt là dành tiền để uống rượu. Khi chiều xuống, những người con trai, con gái lại tụ tập ở khu vực trung tâm thị trấnSaPađể ca hát, múa khèn, tìm bạn. Cho đến khi màn đêm xuống thì những người có vợ chồng, con cái mới ngất ngưởng dìu dắt nhau về bản .

Tới Sapa, thưởng thức đặc sản của núi rừng Tây Bắc 

Nhớ đến Sapa, du khách không khỏi nhớ tới những địa danh thơ mộng trữ tình mà hùng vĩ, hoang dã. Tuy nhiên, với nhiều thực khách sành sỏi, chuyến đi thực sự ấn tượng với họ nhờ có những đặc sản tuyệt vời.

Thưởng thức những đặc sản của vùng miền mà mình tới du lịch là một trong những hoạt động và cũng là sở thích của hầu hết các du khách. Tương tự với những du khách khi tới Sapa, đặc biệt hơn khi ở đây là thiên đường du lịch đồng thời là thiên đường ẩm thực.
Lợn bản Sapa
Với những người đã thăm quan trong ngoài thị trấn Sapa, chắc hẳn sẽ không thể quên được mùi hương tuyệt hảo của những xiên nướng trong những quán ăn ven đường đậm chất Sapa. Với những xiên thịch nhìn ngoài đã thich, ngủi mùi đã thèm nay, bất cứ ai cũng không thể bỏ qua.

Những xiên thịt với mùi hương và màu sắc tuyệt vời này đang sẵn sàng đợi bạn trong những chuyến đi tới thị trấn Sapa.

Nhiều người khi thưởng thức những xiên thịt tuyệt cú hay những đĩa thịt quay thơm phức ở Sapa vẫn cứ nghĩ rằng nơi đây chắc hẳn có một thứ gia vị "thần bí" nào đấy để tạo ra hương vị tuyệt hảo của những miếng thịt tươi ngon này. Tuy nhiên, cái "bí mật" ấy không chỉ nằm ở gia vị ướp mà còn nằm ở chính chất lượng của những miếng thịt tươi hay những con lợn mà người dân Sapa dùng để tạo ra những món ăn ngon này. Lợn bản Sapa, cũng giống như những giống lợn cắp nách ở cùng cao Tây Bắc này, nhở gọn nhưng chắc thịt, ngọt thơm và tuyệt đối không nuôi bằng cám hay thuốc tăng trọng.

Món thịt quay làm từ lượn bản Sapa sẽ có hương vị đặc biệt thơm ngon, khác hẳn với những món thịt quay ở dưới xuôi.

Ngay nay, lợn thả hoang trong rừng đã rất hiếm vì bây giờ du lịch và các ngành dịch vụ phát triển, chẳng có mấy bản làng ở được gần rừng, mà lại trong rừng tít trên núi cao thì lại càng hiếm. Bởi thể, lợn ở bản Sapa hiện nay gần như được thuần hóa. Tuy thế, hương vị của món ăn làm từ lơn bản này thì thực vẫn còn cực ngon. Trong tất cả lợn bản Sapa, thì ngon nhất và đặc sắc nhất phải kể tới lợn Mường Sapa. Thậm chí, từng có thời, cái tên lợn Mường đã trở thành một thương hiệu mà nhiều nhà hàng săn lùng, tìm kiếm. Bởi vậy, rất dễ bị nhầm lẫn bởi những thương lái nếu bạn không tận mắt chứng kiến tại chính bản Mường Hoa của Sapa.

Những con lơn nhỏ nhắn, chắc tay sẽ được chế biến thành những món ăn khiến bất cứ thực khách nào cũng phải xuýt xoa, khen ngợi.

Món cá suối
Sa Pa không những là vùng đất nổi tiểng bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu mát mẻ trong lành, mà còn là nơi có nhiều món ăn mang đậm hương vị núi rừng được nhiều du khách đặc biệt ưa thích. Trước hết phải kể đến món cá từ suối Mwờng Hoa, Mường Tiên mang lên bán phố chợ. Cá suối có nhiều loại. Cá trắng thân dẹt, tựa cá mương. Cá đen có dáng như cá chiên, nheo, màu đen lẫn với rêu đá.

Sẽ chẳng ở đâu mà bạn có thể thưởng thức những con cá suối sạch sẽ, tươi ngon như ở những con suối nguyên sinh tại Sapa.

Cùng với thịt xiên nướng, khoai lang nướng, trứng nướng...món cá suối nướng với hương vị thiên nhiên trong từng miếng cá sẽ khiến du khách nhớ mãi không quên. Người ta kệp những con cá tương rói, được làm sạch vào những thanh tre mềm mà không hề nướng bằng lò. Người dân Sapa sẽ hướng dẫn bạn cách nướng trực tiếp trên củi hay những thanh tre khô già. Chính cách nướng truyền thống và hương vị cá suối đã làm nên tên tuổi của cá suối Sapa.

Những chú cá tươi ngon ở suối sạch Sapa sẽ được những vị khách tận tay xiên vào thah tre và nướng trên bếp củi.

Điều đáng nói là cá suối không hề có vị tanh. Ngoài ra còn phải kể thêm cá hoa, cá bống... Ăn cá suối chỉ việc nướng chín trên than củi, rồi ăn nóng ngay hoặc nướng qua, đem rán ròn rồi chiên với nước sốt cà chua cùng gia vị bột cà ri, bột hồ tiêu cũng là những lựa chọn cực thú vị. Chắc chắn du khách sẽ không phải hối hận nếu thưởng thức món ăn này trong hành trình của mình.
Nấm hương Sapa
Vào chợ Sa Pa bất kỳ mùa nào, bạn cũng được mời mua nấm hương khô, là đặc sản của núi rừng Sa Pa. Vào các nhà hàng, bạn có thể yêu cầu được ăn món nấm hương. Nấm khô ngâm qua nước, sẽ nở ra mà vẫn giữ nguyên mùi hương của đất núi, phong vị của cây rừng.

Món nấm hương rừng xào thập cẩm là một trong những món ăn có trong thực đơn của bất cứ nhà hàng nào khi bạn tới Sapa.

Là người sành ăn, bạn có thể yêu cầu nhà hàng cho ăn món chân nấm. Đó là thân nấm xé nhỏ xào với thịt, điểm xuyết thêm chút mực khô và gia vị thì mâm cỗ của bạn sẽ có đĩa nhắm chiếm ngôi hạng bên cạnh các món rau cải xoong, su su, cải nương, bắp cải, su hào... đều mang vị rất riêng của Sa Pa.
Nấm hương Sapa to tròn và đều hơn những cây nấm hương khô mà người ta vẫn hay mua ở chợ dưới xuôi. Mùi nấm hương cũng hoàn toàn tươi thơm chứ không nhàn nhạt như những loại nấm nơi khác. Chắc chắn ai tới Sapa cũng sẽ mua vài dây nấm hương về làm quà vì hương vị độc đáo và chất lượng tuyệt hảo của nó.

Nấm hương Sapa không bị xử lý bằng hóa chất bảo quản nên đảm bảo hương vị  tự nhiên.

Việc lựa chọn những dây nấm cho thật ngon và đảm bảo là điều nhiều du khách băn khoăn. Với những bà nội trợ, việc chọn nấm thường bắt đầu với những cây nấm ngắn thân, hay ngắn cuống. Tuy thế, một lời khuyên cho những du khách muốn mua nấm hương Sapa là hãy chọn những cây nấm dài tương đối, mũ tròn và dày. Không phải nấm ngắn chân là ngon nhất mà những cây nấm dày thân, mũ tròn dày mới là những cây nấm đảm bảo.

Những dây nấm dài và ngon thơm này chính là những đặc sản mà du khách nên mua về làm quà cho chuyến đi thêm ý nghĩa.