Núi Cô Tiên

Núi Cô Tiên thuộc huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai.

Theo vòng cung điệp trùng từ phía Bắc huyện mới Si Ma Cai về tới gần thị trấn Bắc Hà (Lào Cai) ở độ cao trên 1.000 m, du khách gặp một trái núi đứng đơn lẻ ngất trời. Trên vách đá phẳng rộng như được bàn tay nghệ nhân đẽo gọt tạo am nhỏ, đặt tượng bà Quan Âm mặt quay về phương Nam.

Tục truyền rằng có một nàng tiên xuống hạ giới du xuân, tới nơi đây thấy cảnh lạ thường, nên nặng lòng ở lại, vì vậy núi này được gọi là núi Cô Tiên.

Đến với núi Cô Tiên, du khách không những được thưởng thức những nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của người vùng cao, mà còn được ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên kỳ thú. Thị trấn như tràn ngập trong biển mây khi mùa hoa mận nở, phiên chợ náo nhiệt với đầy đủ với sắc màu váy áo, dinh thự Hoàng A Tưởng trầm tĩnh uy nghi. Và những ngôi nhà tân thời, những thảm lúa, nương ngô, cánh rừng xanh ngắt, con đường ngoằn nghèo uốn quanh các quả núi… chứng minh cho sự thịnh vượng của một vùng đất.

Theo truyền thuyết, ngày ấy có hai cha con nhà nọ đi chơi chợ Pạc Kha (tức Bắc Hà ngày nay). Tới đây thì người con gái bị ốm nặng, người cha loay hoay đủ mọi phương cách nhưng không cứu được con. Đau buồn tuyệt vọng, ông đành lấy đá đắp xác con rồi xuống bản xin nén nhang thắp cho vong hồn con đỡ nguội lạnh. Cảm thông với ông, bà con dân bản người góp công, người góp của cùng ông lão lên núi làm ma cho cô gái. Khi nén nhang còn đang cháy dở thì lạ thay, cô tỉnh dậy nói năng hoạt bát như người vừa qua một giấc ngủ và kể lại đã được gặp Quan âm Bồ Tát. Phật Bà dặn dò cô việc thờ phụng ở chốn dương gian rồi dẫn cô trở về cõi trần. Mọi người bàng hoàng sửng sốt cùng ngước lên trên và bắt gặp đám mây ngũ sắc tụ ngay trên đỉnh đầu. Thấy đây là điềm lành và để tạ ơn Quan âm Bồ Tát cứu mạng cho con gái, người cha cùng dân bản đã thuê người đục am trên vách đá cao hơn mặt đất tới hai tầm cây mai đại rồi tạc tượng Quan âm Bồ Tát để thờ. Tới nay, cứ đến ngày 19/9 dân làng lại mang oản, vải đỏ để cầu Quan âm Bồ Tát xin điềm lành, xóa đi điềm dữ.

Bạn dễ dàng chọn cho mình một khách sạn sapa phù hợp với mình. Bạn có thể chọn Khách Sạn Sao Mai ở Thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà, Lào Cai

 

Sau đó đến Chợ phiên Bắc Hà

Chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai không đơn thuần là nơi mua bán như các chợ khác, mà đi chợ còn là “cái cớ để người ta gặp nhau, trò chuyện cùng nhau”.

Nằm cách thành phố Lào Cai 60 km về hướng Đông Bắc, chợ phiên Bắc Hà từ lâu được biết đến là một trong những phiên chợ đặc sắc, với đầy đủ những nét văn hóa và màu sắc cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông vùng Tây Bắc.

Chợ phiên Bắc Hà với nét đặc sắc 

về văn hóa và đời sống của đồng bào Mông

Chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai

Tuần nào cũng vậy, vào chủ nhật, từng đoàn người lại kéo nhau về thị trấn Bắc Hà họp chợ. Chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai họp vào chủ nhật. Hiện nay, chợ được xây mới và chia ra từng khu vực bán hàng như: Khu vực hàng ăn, bán đồ tạp hóa, đồ thổ cẩm, đồ trang sức, khu vực bán gia súc...

Chợ phiên vùng cao Tây Bắc là nguồn cảm hứng của nhiều nhiếp ảnh gia

Chị Nguyễn Thị Hằng (sinh năm 1986), một người bán hoa quả đã lâu ở chợ phiên Bắc Hà chia sẻ: "Chợ phiên chỉ là nơi "mua niềm vui, bán nụ cười" mà thôi. Hàng hóa nhiều khi chỉ là “cái cớ để người ta gặp nhau, trò chuyện cùng nhau”. Nếu đi chợ bình thường như dưới xuôi, người ta dễ bắt gặp thái độ niềm nở chào mời của chủ cửa hàng. Nhưng ở chợ phiên vùng cao, đặc biệt ở Bắc Hà lại rất khác. Ai mua cũng được, xem chán rồi qua hàng khác cũng không sao. Người bán luôn giữ một thái độ dửng dưng và ít khi kỳ kèo chuyện giá cả".

Chợ phiên Bắc Hà là để "mua niềm vui, bán nụ cười", 

là "cái cớ để gặp nhau"

Lên đường đi chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai

Trên dường đi, du khách sẽ gặp núi cao, vực sâu và những thửa ruộng bậc thang. Khách du lịch nhiều khi phải dừng xe để thu vội những cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ đó vào ống kính và sẽ gặp từng nhóm người dân tộc cười nói ríu rít, dắt ngựa thồ hàng mang đến chợ bán. Để kịp phiên chợ, họ phải đi từ rất sớm, thậm chí có những người đi từ ngày hôm trước đến trưa hôm sau mới đến được chợ.

Phiên chợ vùng cao luôn được tô điểm
bởi đồ thổ cẩm đẹp không thua gì gấm hoa

Trước đây, chợ Bắc Hà họp trên một quả đồi thoai thoải, sau này, chợ được xây mới trên nền bê-tông và được chia ra từng khu vực bán hàng nên đã phần nào mất đi vẻ đẹp nguyên sơ. Chợ Bắc Hà là nơi bày bán đủ mọi sản vật của vùng cao, những vật dụng cần thiết cho người dân tộc: cày, cuốc, xẻng, dao, các loại rau, hoa quả, mật ong.

Các loại rau xanh là đặc sản của những phiên chợ vùng cao
như chợ Sa Pa, chợ Bắc Hà, Lào Cai

Nhưng thu hút phụ nữ dân tộc và khách du lịch nhiều nhất chính là khu bán các đồ trang sức, váy, áo, vải thổ cẩm và cả những chiếc gùi bằng mây duyên dáng. 

Chiếc váy bướm truyền thống của người phụ nữ Mông

Tại đây, bạn có thể tùy ý lựa chọn những sản phẩm thổ cẩm, hoa mắt với những sắc màu rực rỡ của váy áo các thiếu nữ dân tộc Mông, Dao đỏ. Khách du lịch nước ngoài thường trầm trồ trước những bức tranh được dệt thủ công với những họa tiết sinh động, màu sắc hài hòa và đẹp mắt.

Đồ thổ cẩm với họa tiết sinh động, sắc màu

Đối với đàn ông vùng cao thì chợ cũng là nơi để một tuần họ có thể gặp gỡ cùng uống rượu bên chảo thắng cố. Thắng cố không lúc nào vơi trong chảo cũng như rượu không lúc nào cạn trong bình. Rượu đặc sản của người Mông bản Phố, được nhiều người biết đến bởi độ nặng và vị gắt rất đặc trưng. Khu bán ngựa là nơi thu hút nhiều đàn ông nhất, họ đến từ các bản làng xa xôi, thậm chí cả những người từ các tỉnh Bắc Giang, Hà Tây... cũng lên đây để buôn ngựa về xuôi.

Khu bán ngựa trong chợ

Trong tiếng ồn ào mua bán, nghe đâu đó tiếng khèn và tiếng hát lúc trầm lúc bổng của các chàng trai trẻ như mời gọi các cô gái. Khách du lịch đến Bắc Hà, nhất là khách nước ngoài, rất thích thú với những khám phá mới về cuộc sống, phong tục của người dân nơi đây.

Cô bé người Mông đen
với trang phục truyền thống của dân tộc mình

Trong xu hướng bị thương mại hóa các chợ vùng cao hiện nay, chợ Bắc Hà là một trong những nơi hiếm hoi còn giữ được bản sắc dân tộc, nét riêng độc đáo của các phiên chợ xưa. 

Những người bán hàng lặng lẽ, chú tâm, không chèo kéo khách mua hàng

Đến Bắc Hà, bạn sẽ không gặp cảnh mời chào chèo kéo mua hàng, mà chỉ thấy những gương mặt thuần phác trong bộ quần áo dân tộc sặc sỡ, họ đến chợ ngoài mục đích mua bán còn là để vui với chợ, vui với khách đi chợ. Chiều đến, chợ bắt đầu vãn khách; người đàn ông say rượu ngồi ngất ngưởng trên lưng ngựa, người phụ nữ dắt ngựa về bản là một hình ảnh đọng lại trong tâm trí du khách.

Du lịch Sapa nổi tiếng với món thịt “lợn cắp nách” 

Giống lợn bản địa thả rông, mỗi khi cần tiền đồng bào tóm một con kẹp vào… nách, đem ra chợ bán. Tự dũi đất kiếm ăn trên những sườn dốc dựng đứng và quanh năm suốt tháng gồng mình chống chọi với cái rét làm cho giống lợn này săn quắt lại. Một chú “lợn cắp nách” trưởng thành cũng chỉ nặng dưới chục ký (có thế mới… cắp được vào nách). Lợn được làm sạch, tẩm ướp rồi để nguyên con mà nướng hoặc quay. Miếng thịt mỏng tang, từ ngoài vào trong chỉ có một lớp bì ròn tan, rồi đến một lớp thịt nạc thật mềm, ngọt lịm, dày không đến 2 cm; và trong cùng là xương, thường là cũng rất nhỏ và mềm, ăn được luôn nếu không phải là xương ống. Thịt “lợn cắp nách” nhâm nhi với rượu táo mèo sapa, nhậu xuyên đêm chưa chán.

Sapa nổi tiếng với món thịt “lợn cắp nách”

Là huyện miền núi, nhưng kho tàng ẩm thực sapa lại có đặc sản từ…cá. Thứ nhất, phải kể đến cá do đồng bào dân tộc bắt từ những con sông, dòng suối ầm ào réo gào dưới những hẻm núi sâu thẳm của sapa. Cá bắt được, đồng bào nhóm lửa nướng sơ ngay bên bờ suối để có thể để dành ăn lâu dài hoặc đem lên bán cho các nhà hàng trên thị trấn. Cá suối sapa thường bằng cỡ ngón tay, loại to nhất cũng chỉ bằng cổ tay em bé. Cá suối rán lên, đầu, đuôi và vây ròn tan trong miệng, trong khi mình cá tròn lẳn lại vẫn giữ được thớ dai dai của loài quanh năm vật lộn giữa đá tảng trong dòng chảy cuồn cuộn miền sơn cước, tốn bia lắm!